FILMY FABULARNE
1. KATYŃ – OSTATNI ŚWIADEK (FILM FABULARNY, 2017)
Marzeniem dziennikarza Stephena Underwooda jest sprawa, dzięki której zostanie zauważony. Niebawem trafia na informacje związane ze zbrodnią katyńską w 1940 roku. Film zainspirowany biografią jej naocznego świadka, Iwana Kriwoziercewa alias Michała Łobody, który zmarł w podejrzanych okolicznościach w Wielkiej Brytanii, w 1947 roku.
Reżyseria: Piotr Szkopiak
Scenariusz: Paul Szambowski / Piotr Szkopiak
W rolach głównych: Robert Więckiewicz, Piotr Stramowski, Alex Pettyfer
Gatunek: Historyczny / Thriller
Produkcja: Polska / Wielka Brytania
Źródło: filmweb.pl
Zwiastun:
2. Katyń (FILM FABULARNY, 2007)
17 września 1939 roku ZSRR napada na Polskę. Dowódcy i oficerowie Wojska Polskiego zostają pojmani przez Armię Czerwoną. Dzieło Andrzeja Wajdy ukazuje historie kobiet, które mimo upływu lat, ciągle czekały na powrót swych mężów, synów, braci i ojców, uwięzionych i rozstrzelanych przez NKWD.
Film Katyń był nominowany do Oscara w kategorii: najlepszy film obcojęzyczny.
Reżyseria: Andrzej Wajda
Scenariusz: Andrzej Wajda, Władysław Pasikowski, Przemysław Nowakowski, na podstawie powieści Post mortem Andrzeja Mularczyka
Zdjęcia: Paweł Edelman, Marek Rajca
Muzyka: Krzysztof Penderecki
Wykonawcy: Artur Żmijewski, Maja Ostaszewska, Andrzej Chyra, Danuta Stenka, Jan Englert, Magdalena Cielecka, Agnieszka Glińska, Paweł Małaszyński, Maja Komorowska, Władysław Kowalski, Agnieszka Kawiorska, Antoni Pawlicki i Sergei Garmash.
Źródło: filmweb.pl
Teaser (krótsza forma) na FILMWEB: https://www.filmweb.pl/video/Teaser/nr+1-18850
FILMY DOKUMENTALNE:
- Katyń – historia wciąż żywa, real. „Autostopem na koniec świata” 2017
„Katyń – historia wciąż żywa” to film, który na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej zrealizował popularny vloger-podróżnik Michał Pater wraz z ekipą „Autostopem na koniec świata”. Film przedstawia procesy prowadzące do zbrodni katyńskiej oraz całą jej złożoność. Na potrzeby realizacji filmu autorzy udali się do Rosji, w miejsca związane z mordem katyńskim oraz II wojną światową. Film powstał na potrzeby 8. ogólnopolskiego przeglądu filmowego Echa Katynia organizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej.
Film na kanale IPN na YouTube:
- Gdzie rosną poziomki (2006)
Poruszający dokument Anny Ferens o Bykowni, miejscu mordu obywateli polskich z tzw. ukraińskiej listy katyńskiej. Przez lata starano się zatrzeć ślady tej zbrodni. Film pokazuje pracę archeologów, którzy próbują ocalić ofiary od zapomnienia, wzbogacony jest opowieściami rodzin ofiar i mieszkańców Bykowni.
Scenariusz i reżyseria: Anna Ferens
Film na VOD TVP: https://vod.tvp.pl/website/gdzie-rosna-poziomki,4286739
- Katyń – Prawda i kłamstwo o zbrodni (2005)
Film w reżyserii Grzegorza Szuplewskiego przedstawia najważniejsze fakty związane z ponad 60-letnią historią walki o prawdę o zbrodni dokonanej w 1940 roku na polskich oficerach. W momencie realizacji filmu wciąż nie wiadomo było, gdzie spoczęły ciała ponad 7 tysięcy zamordowanych wówczas Polaków (w kolejnych latach okazało się, że część z nich spoczywa w Bykowni pod Kijowem).
Występują: ks. prałat Zdzisław Peszkowski, były jeniec obozu w Kozielsku, Ryszard Kaczorowski, ostatni Prezydent RP na Uchodźstwie, prof. Wojciech Roszkowski, historyk i poseł do Parlamentu Europejskiego, dr Piotr Łysakowski, historyk z Instytutu Pamięci Narodowej oraz prof. Marek Safjan, prezes Trybunału Konstytucyjnego.
Reżyseria: Grzegorz Szuplewski
Agencja Produkcji Audycji Telewizyjnych dla TVP Polonia
Rok produkcji: 2005
Zwiastun na stronie TVP: https://www.tvp.pl/polonia/v4tvppolonia/v4listing-polecane/katyn-prawda-i-klamstwo-o-zbrodni/24848088/katyn-prawda-i-klamstwo-o-zbrodni-zwiastun/24848125
- Katyń – zbrodnia i wielkie kłamstwo (2005)
Film przypomina o zbrodni dokonanej na polskich oficerach w Katyniu oraz o wydarzeniach ostatnich 60 lat związanych z próbą zrzucenia odpowiedzialności za tę zbrodnię na Niemców i walką Polaków o ujawnienie całej prawdy.
Wydarzenia katyńskie komentują: ksiądz prałat Zdzisław Peszkowski – kapelan Rodzin Katyńskich, profesor Paweł Wieczorkiewicz – historyk XX wieku, profesor Witold Kulesza – historyk IPN, Adam Macedoński i Andrzej Kostrzewski – założyciele Instytutu Katyńskiego w Krakowie.
Scenariusz: Piotr Załuski, reż. Tomasz Orlicz
Produkcja: ADZ Film dla Programu 1 TVP, 2005
Film na VOD TVP: https://vod.tvp.pl/website/katyn-60-lat-klamstwa,9521585
- Las Katyński (1990)
Ten dokument powstał z inspiracji Andrzeja Wajdy. Marcel Łoziński przypomina w nim o zbrodni dokonanej przez NKWD w Katyniu w 1940 roku. Opowiada o zamordowaniu kilku tysięcy polskich oficerów i policjantów internowanych w ZSRR we wrześniu 1939 roku. Odsłania próby ukrycia prawdy o tym zbrodniczym czynie, przypisywanym przez Rosjan Niemcom. Swoją opowieść buduje Łoziński z relacji ludzi, którzy przebywali w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, skąd Polaków wywieziono do lasów katyńskich na śmierć, oraz tych, którzy z tragedią zetknęli się bezpośrednio. Ich wypowiedzi wplata w obrazy podróży, a właściwie pielgrzymki grupy członków Rodziny Katyńskiej jadących wreszcie oddać swym bliskim – po półwieczu – ostatnią posługę.
Scenariusz i reżyseria: Marcel Łoziński
Polska, Francja 1990
Źródło: filmpolski.pl
- KATYŃ. LUDOBÓJSTWO I PROPAGANDA (Geheimsache Katyń. Der Massenmord und die Propagandaluge) 1993
Las w Katyniu. Zbiorowe mogiły ponad 20 tys. polskich oficerów i urzędników państwowych. Wiosną 1943 roku odkryli je Niemcy. Propaganda Goebelsa natychmiast nadała sprawie rozgłos, obwiniając o zbrodnię Rosjan. Do Katynia przyjechała międzynarodowa komisja. Nakręcono film, który jeszcze w czasie wojny pokazywano polskim robotnikom przymusowym. Rosjanie odżegnali się od zbrodni i oskarżyli o nią Niemców. Sprawa przez wiele lat rozgrywana była propagandowo. Dopiero 14 października 1992 roku wysłannik Borysa Jelcyna przekazał prezydentowi Lechowi Wałęsie dokumenty ostatecznie świadczące o winie ZSRR. Jak się okazało i ten gest był wynikiem walki politycznej, wydarzenie zakończyło jednak pół wieku rozgrywek i intryg, w których prawdę o zbrodni i kwestię odpowiedzialności za nią poświęcano nadrzędnym interesom politycznym. Zrealizowany we współpracy polsko – niemiecko – rosyjskiej dwuczęściowy film dokumentalny przypomina, jak do zbrodni doszło, a następnie pokazuje, jak prawdą o niej manipulowano. Realizatorzy dotarli do wielu nieznanych wcześniej materiałów dotyczących ludobójstwa dokonanego na więźniach obozów w Ostaszkowie, Starobielsku i Kozielsku. Odnaleźli je w archiwach rosyjskich, amerykańskich, angielskich i niemieckich. Dotarli też do bezpośrednich świadków zbrodni, których jakoś nie dostrzegli rosyjscy prokuratorzy prowadzący śledztwo w sprawie katyńskiej, choć ludzie ci byli od nich nieomal o krok. W pierwszej części filmu realizatorzy przypominają zdarzenia poprzedzające zbrodnię: podpisanie przez III Rzeszę i ZSRR układu o nieagresji, a następnie paktu o granicach i przyjaźni, co w istocie oznaczało kolejny rozbiór Polski. Rosjanie nie tylko zamknęli do obozów polskich oficerów i żołnierzy, ale przystąpili też do aresztowania polskiej inteligencji, wszystkich, o których można by mniemać, że w przyszłości nie pogodzą się z utratą swojego państwa. Potem zapadła podpisana przez Stalina decyzja o ich zamordowaniu. Odkrycie zbrodni przez Niemców i poinformowanie o niej świata postawiło zachodnich aliantów w bardzo trudnej sytuacji. Anglicy – jak stwierdza po latach sir Frank Roberts – znaleźli się w krytycznym położeniu między Polską a już z nimi sprzymierzonym ZSRR. Woleli uznać, że nie należy wierzyć propagandzie III Rzeszy. O tych tragicznych wydarzeniach i politycznym tle dochodzenia do prawdy mówią w filmie m. in.: prezydent RP na uchodźstwie Edward Raczyński, brytyjski dyplomata sir Frank Roberts, Piotr Frisow – były starszy obozowy w Kozielsku, Władysław Cichy i Piotr Wojecki – byli więźniowie, Aleksander Kozicki – mieszkaniec Gniezdowa będącego etapem w drodze więźniów do Katynia, Michaił Kriwoziercow – mieszkaniec Katynia, Oleg Zakirow – były major KGB, który przeprowadził własne dochodzenie i dotarł do świadków mordowania polskich oficerów w więzieniu NKWD w Smoleńsku, historycy Natalia Lebiediewa i Zbigniew Siemaszko, Hieronim Bartoszewski, który był w Katyniu z ramienia PCK, a także Teofil Rubasiński i Edward Janowski – byli polscy robotnicy przymusowi.
Scenariusz i Reżyseria: Barbara Dyrschka, Marek Grzona, Ingo Bethke
Niemcy, Rosja, Polska 1993